Znajdź nas na
Osoby znające dwa języki nie mieszają słówek
Osoby dwujęzyczne klasyfikują słowa bez analizy ich znaczenia już we wczesnych etapach przetwarzania języka. Pierwszym etapem w przetwarzaniu języka jest tzw. analiza fonologiczna, która polega na rozpoznawaniu fonemów (głosek). Następnie dochodzi do rozpoznawania znaczenia słów.
Wiadomo, że osoby dwujęzyczne równie łatwo korzystają z obu
znanych im języków, przy czym rzadko - bądź w ogóle - nie mieszają ze sobą słów w tych językach.
Jest to godna podkreślenia zdolność wobec faktu, że badania
obrazowania mózgu wykazały, że przynajmniej dla osób o wysokiej sprawności dwujęzycznej reprezentacje obu języków w korze mózgu pokrywają się.
Jak zatem, osoby dwujęzyczne unikają kolizji między językami i
potrafią utrzymać uwagę zogniskowaną na języku, którym w danej chwili się posługują - zastanawiali się autorzy badań.
W doświadczeniu przeprowadzonym na osobach dwujęzycznych
hiszpańsko-angielskich badacze pokazywali listę z pomieszanymi
słowami hiszpańskimi, angielskimi i pseudosłowami - nie mającymi
konkretnego znaczenia, choć zbudowanymi z głosek ułożonych zgodnie z regułami obowiązującymi przy konstrukcji słów w danym języku. Osoby badane miały reagować na słowa w wybranym języku i odrzucać zarówno pseudosłowa jak i słowa innego języka. Okazało się, że osoby wykonujące zadanie odrzucania słów w jednym z języków robiły to równie szybko jak pseudosłów.
Okazuje się, że osoby dwujęzyczne skutecznie filtrują słowa
języka, którego w danym momencie nie używają i są zdolne w razie potrzeby selektywnie zamknąć dostęp do słownika tego języka.
Jednakże wyniki uzyskane podczas innych eksperymentów dowodzą braku selektywności w dostępie do słów w obu językach.
Chociaż sugeruje się, że istnieje mechanizm automatycznie
przełączający, który pozwala na szybkie przechodzenie pomiędzy
językami, to pojęcie to jest słabo zdefiniowane, i nie jest jasne,
do jakiego stopnia słowa języka w danej chwili nie używanego są
przetwarzane przez osoby dwujęzyczne.
Naukowcy niemieccy badali osoby, które mówią zarówno po
hiszpańsku (kastylijsku) jak i po katalońsku.
Zarówno kastylijski (hiszpański) jak i kataloński są językami
romańskimi, a ponadto są językami urzędowymi obowiązującymi w
Katalonii (prowincji na południu Hiszpanii, której stolicą jest
Barcelona).
Badani mieli za zadanie przyciskać, najszybciej jak to możliwe,
guzik, jeśli na ekranie monitora ukazywało się słowo hiszpańskie,
a nakazano im wstrzymywać się od reakcji, gdy pojawiały się słowa katalońskie albo pseudosłowa.
Stosując metody obrazowania mózgu oraz badając aktywność
elektryczną mózgu wykazano, że katalońskie słowo było odrzucane przed analizą znaczenia, być może na etapie rozpoznawania głosek.
Okazało się, że osoby dwujęzyczne mają dłuższy czas reakcji przy wyborze słowa w używanym w danej chwili języku oraz częściej dają fałszywie pozytywne odpowiedzi.
Mózg osób dwujęzycznych przetwarza oba języki w tych samych
obszarach, tak że ten wczesny filtr przypuszczalnie przeciwdziała
pomieszaniu słów.
U osób dwujęzycznych konieczny jest efektywny mechanizm, który przeciwdziała nakładaniu się między jednym językiem, w który przetwarza materiał, a językiem, którego w tym samym czasie nie używa.
Naukowcy niemieccy udowadniają, badając potencjały wywołane oraz stosują funkcjonalny rezonans magnetyczny do obrazowania czynności mózgu, że słowa nie używanego w danym momencie języka są odrzucane we wczesnym etapie zanim dojdzie do analizy znaczenia (analizy semantycznej).
Potencjały mózgu u dwujęzycznych osób w odpowiedzi na słowa nie używanego w danej chwili języka wskazują, że znaczenie słów nie używanego języka nie były analizowane u osób dwujęzycznych.
Metodą czynnościowego rezonansu magnetycznego stwierdzono, że u osób dwujęzycznych wzór aktywności poszczególnych obszarów kory mózgu podczas prezentacji słów w języku, którego w danej chwili nie używają oraz prezentacji pseudosłów, odpowiada przetwarzaniu fonologicznemu (rozróżnianie głosek).
Nie dochodzi u nich do głębszej analizy znaczenia słów (analizy
semantycznej) zatem według niemieckich naukowców osoby dwujęzyczne mają pośredni fonologiczny dostęp do słownika języka, którego w danej chwili nie używają i skutecznie blokują dostęp do słów tego języka, a to tłumaczy, dlaczego unikają mieszania się słów z obu znanych im języków.