Język francuski – obecny w wielu instytucjach na całym świecie, oficjalny język organizacji międzynarodowych, trzeci język najchętniej studiowany w skali globu, urzędowy lub powszechnie używany w 54 krajach i przez niemal 230 milionów ludzi na ziemi. W Polsce francuski w stopniu bardzo dobrym lub dobrym zna zaledwie 2% mieszkańców, zaś w stopniu komunikatywnym kolejne 2%1. Choć wartości te nie są zbyt wysokie warto wspomnieć, że w przypadku znajomości języka Moliera wśród Polaków mówić można o poziomie pozwalającym wykorzystywać go na co dzień zarówno w życiu osobistym jak i codziennej pracy. W Międzynarodowym Dniu Języka Francuskiego, ustanowionym w rocznicę założenia Międzynarodowej Organizacji Frankofonii, na dzień 20 marca, warto zastanowić się nad jego znaczeniem i rolą we współczesnym świecie oraz w Polsce.
Języki obce są przydatne w wielu sytuacjach – w pracy, szkole, podczas podróży czy kontaktów ze znajomymi oraz rodziną zza granicy. Edukacja językowa jest wyjątkowo ważna we współczesnym świecie, w którym zatarciu ulegają nie tylko granice pomiędzy państwami, ale również te występujące pomiędzy ludźmi i umożliwiające im funkcjonowanie w różnych społecznościach, miejscach globu czy środowisku pracy. Stale rosnąca możliwość podróżowania, emigracji oraz relokacji zawodowej powoduje, że coraz więcej obywateli Polski, na co dzień, porozumiewa się w obcym języku. Ponad jedna trzecia Polaków (38%) zna jeden język obcy, 15% – dwa, a 3% badanych – trzy1. Wśród najpopularniejszych znajdują się kolejno: angielski, rosyjski, niemiecki. Język francuski jest natomiast nieznany dla aż 92% obywateli2.
Znaczenie języka francuskiego we współczesnym świecie
Język francuski to język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków zachodnio-romańskich. Jest językiem ojczystym dla ok. 80 mln ludzi na świecie, wśród których znajdują się Francuzi, Kanadyjczycy, Belgowie oraz Szwajcarzy. Dla ponad 20 mln mieszkańców globu Francuski jest językiem głównym, jako rodzimego używa go natomiast ponad 76 mln ludzi. Jest rozpowszechniony w krajach europejskich, ale również afrykańskich, w USA, Azji i na Bliskim Wschodzie (dawnych koloniach i terenach zależnych). Jest oficjalnym językiem m.in.: FIFA, Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, NATO, Organizacji Narodów Zjednoczonych, OECD czy Światowej Organizacji Handlu, UCI, Unii Afrykańskiej oraz Unii Europejskiej.
Do końca XX wieku był drugim, po języku angielskim, najczęściej nauczanym i studiowanym językiem obcym, jednak na początki XXI wieku został wyparty przez język hiszpański. Od XVIII wieku był językiem międzynarodowym, przede wszystkim w dyplomacji oraz kulturze i stał się źródłem zapożyczeń stosowanych obecnie w wielu innych językach.
W ostatnich lata zyskał miano jednego z najbardziej pożądanych języków umożliwiających podjęcie ciekawej i dobrze płatnej pracy, a wszystko to za sprawą inwestycji francuskich podmiotów gospodarczych w innych krajach, w tym również w Polsce.
Już Karol Wielki mawiał, że „Znać inny język to tak jak posiadać drugą duszę”. Polacy coraz częściej inwestują zatem w naukę języków obcych, a Francuski należy do jednego z pięciu najbardziej popularnych. Choć nadal pokutuje stereotyp francuskiego, jako języka arystokracji, dyplomacji czy wyższych sfer, to coraz więcej również młodych osób dostrzega jego przydatność i decyduje się na jego naukę. Spora ich liczba robi to ze względu na zainteresowanie kulturą i sztuką, która od wieków jest doceniana na całym świecie. Może się jednak okazać, że ich fascynacja przerodzi się kiedyś w zamiłowanie tak głębokie, że postanowią związać swoją przyszłość i wykorzystać znajomość francuskiego np. w pracy zawodowej – mówi, Edyta Kuczkowska – Wiceprezes Stowarzyszenia Inicjatyw Społeczno-Kulturalnych Artownia, Organizator Festiwalu Frankofilm.
Język francuski, a praca
Francja po Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Niemczech jest 4. co do wielkości inwestorem zagranicznym, lokującym swój kapitał w krajach Unii Europejskiej i Ameryce Północnej. W Polsce jest 3. największym inwestorem zagranicznym, którego obecność jest najbardziej widoczna w: przetwórstwie i przemyśle, handlu hurtowym i detalicznym, motoryzacji, informatyce i komunikacji, rynku nieruchomości, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, finansach i ubezpieczeniach oraz energii, budownictwie, transporcie, logistyce i magazynowaniu. Firmy znad Sekwany nie tylko dostarczają Polakom szereg niezbędnych do codziennego życia produktów i usług, ale również wiele miejsc pracy. Rynek francuski stanowi również jeden z głównych rynków eksportowych dla Polski, a Polska natomiast stanowi 5. co do wielkości rynek importowy dla Francji, co tylko jeszcze mocniej zacieśnia stosunki gospodarcze obu krajów. Francuskie inwestycje i stale rozwijająca się współpraca powodują, że powstaje coraz więcej miejsc pracy związanych z francuskimi podmiotami, a język francuski jest jednym z najbardziej poszukiwanych wśród pracowników. Sformułowania: „Język francuski będzie dodatkowym atutem”, „Język francuski – warunek konieczny”, „Mile widziana znajomość języka francuskiego” – coraz częściej pojawiają się w treści ofert pracy, co tylko pokazuje jego rosnące znaczenie na polskim rynku pracy. Tylko, po wpisaniu w jednym z najbardziej popularnych serwisów z ofertami pracy słów „język francuski” znaleźć można niemal 900 ofert, które wymagają od kandydata jego znajomości lub w których jest on mile widziany.
Język francuski jest wymagany nie tylko w przypadku ofert pracy w firmach francuskich działających w Polsce, czy w samej Francji, ale również w przypadku wielu instytucji międzynarodowych czy w strukturach administracyjnych Unii Europejskiej. Znajomość tego języka stanowi idealne uzupełnienie i rozszerzenie umiejętności językowych pracowników.
Znajomość kultury, a język
Znajomość języków obcych to we współczesnym świecie większa pewność siebie, swoboda i bezpieczeństwo. Nauka francuskiego to dla większości konieczność związana z pracą zarobkową, choć nie brakuje też uczniów, którzy poznają go wyłącznie dla przyjemności. Francuski może okazać się przydatny nie tylko w podróży, ale ze względu na zapożyczenia może być niezbędny w gastronomii, architekturze czy modzie oraz sztuce.
Chcąc swobodnie poruszać się w kulturze profilowanej warto jest władać odpowiednim językiem. Nie sposób wyobrazić sobie miłośnika literatury czy filmu francuskiego, który nie włada tym językiem. Zamiłowanie do historii, kultury, czy sztuki znad Sekwany powinno iść w parze ze znajomością języka, tym bardziej ze względu na bliskie związki historyczno-kulturowe narodów polskiego i francuskiego. Tylko wtedy można poznawać kulturę innego kraju pełnie i prawdziwie. Historyczne uwarunkowania i przyjacielskie stosunki pomiędzy Polską a Francją powodują, że Polacy lubią nie tylko kulturę francuską, ale również język, którego uczy się coraz więcej osób, choć nadal ta liczba nie jest zadowalająca, a który jest również coraz bardziej popularny wśród najmłodszych pokoleń – mówi Rafael Lewandowski - Reżyser filmowy o polsko-francuskich korzeniach, patron Festiwalu Frankofilm.
Efektem polsko-francuskiej przyjaźni jest również wiele wydarzeń poświęconych kulturze francuskiej w Polsce, które tak jak Festiwal Frankofilm organizowany w tym roku już po raz 15. w Zielonej Górze, przybliżają Polakom obyczaje i tradycje Francuzów. FrankoFilm prezentuje prace filmowe – filmy krótkometrażowe, dzieła młodych, zwykle kilkunastoletnich twórców, którzy są zainteresowani nie tylko filmografią, ale także językiem francuskim. W ramach festiwalu można obejrzeć pokazy konkursowych filmów krótkometrażowych i długometrażowych filmów poza konkursem, wziąć udział w spotkaniach z profesjonalistami, warsztatach filmowych, impreza wieczornych, wystawach i przedstawieniach w Zielonej Górze. Festiwal to również szkolenia dla nauczycieli i wsparcie pedagogiczne w realizacji filmów. Piętnasta edycja odbędzie się w dniach 24-26 maja 2019.
Język francuski to jeden z najpiękniejszych współczesnych języków świata. Tradycyjnie uważany jest za język literatury, sztuki, kultury, a obecnie coraz częściej też biznesu. Warto się go uczyć nie tylko po to by móc pracować w strukturach wymagających jego znajomości, ale przede wszystkim by każdego dnia móc poznawać dziedzictwo i kulturę narodu, który od wieków wywiera wpływ również na polskie dziedzictwo.
2 Tamże